Een van de meest voorkomende vragen die wij krijgen van zowel ervaren als beginnende surfers, is er een die helaas niet eenvoudig te beantwoorden is. Het gaat hier namelijk om de eeuwenoude vraag, “wat voor vinnen heb ik nodig?”.
Shop Vinnen
Gezien je vinnen bijna 50% van de totale oppervlakte uitmaken die in het water ligt als je board in plané gaat, zou je kunnen stellen dat deze vraag even belangrijk is als alle vragen over je board.
Wij weten uit eigen ervaring dat je soms door de bomen de Scheveningse bosjes niet meer ziet en willen je daarom graag helpen.
Omdat deze keuze onderworpen is aan veel variabelen (je gewicht, golf die gesurft gaat worden, board waar ze op gezet gaan worden etc.), moet je dit artikel zien als een zoekhulp en richtlijn.
Om exact te weten wat vinnen voor je board doen, beginnen we een uitleg over de functie van vinnen.
Vervolgens sturen we je aan de hand van een viertal vragen in de richting van de perfecte set vinnen voor jou!
De functie van een vin
Vinnen hebben twee belangrijke functies: stabiliteit (pivot point) en Lift.
1. Stabiliteit
Stel je een board voor zonder vinnen (zoals bijvoorbeeld een Alaia). Deze plank heeft geen oppervlakte in het water wat voor controle zorgt. Hierdoor is het moeilijk om manoeuvres en bewegingen te controleren. Het is bij deze boards bijvoorbeeld moeilijk om ze te laten stoppen met zijwaarts van een golf afglijden. Wanneer je een single fin (een enkele vin) aan de tail bevestigt, zit er weerstand in het water, waardoor het board zal stoppen met zijwaarts glijden.
Ook zorgt het voor een draaipunt (pivot point) vanaf waar je bochten kan draaien.
2. Lift
Bij een surfboard is de rail die in het water ligt hetgeen wat het board grip geeft en er voor zorgt dat je board in de muur van de golf snijdt. De rails helpen je met snelheid genereren, positioneren en verminderen ook de kans om dus zijwaarts van de golf af te glijden. Om je hier nog meer bij te helpen zetten we dus zijvinnen in een board. Dan zitten er dus extra oppervlaktes aan de zijkanten van het board waar je ook tegenaan kan duwen en je grip geven.
Nog belangrijker is dat deze zijvinnen een “foil” hebben, net als een vliegtuigvleugel. Door twee verschillende theorieën (Bernoulli’s Principle en Newton’s Third Law) zorgt dit voor “lift” (opwaartse druk). Hierdoor gaat een vliegtuig vliegen en bij een surfboard zorgt dit voor druk naar de muur van de golf.
Belangrijk om te weten is dat iedere vin de 1e functie heeft, maar niet altijd de 2e.
Drag
Een bijproduct van vinnen in het water is “drag”. Alles wat in het water hangt zorgt er voor dat het board afremt. Je kan dus stellen dat een board zonder vinnen het snelst gaat. Hoe meer vinnen in het water, hoe meer hij afremt. Ook speelt er mee hoe groot de vinnen zijn. Hier geldt: hoe groter de vin, hoe meer het afremt.
Vraag 1: Welk Vin Systeem heb je?
Over de jaren heen zijn er enorm veel verschillende vin systemen gekomen en gegaan. op het moment heb je 2 bedrijven die hele goede systemen maken waarmee je heel gemakkelijk je vinnen in je board kan zetten: FCS en Futures. zij hebben ook nog oude en nieuwe systemen, dus hier een overzicht van de meest voorkomende:
FCS I
FCS I (Ook wel “twin tab”genoemd) is het oude systeem van FCS en is te herkennen aan de 2 identieke rechthoekige gedeelten die het board in gaan. deze worden met 2 kleine inbus schroefjes vastgezet.
Shop FCS I
FCS II
FCS II is het nieuwste systeem van FCS en wordt ook wel “click tab”genoemd. Een van de meest handige systemen om mee te reizen en je vinnen mee te verwisselen, omdat je de vinnen er zonder schroefjes in het board kan klikken.
Shop FCS II
Je kan door middel van een opvul setje overigens FCS I vinnen wél in een FCS II systeem monteren, maar FCS II niet in FCS I.
Futures
Futures is de grote tegenhanger van FCS en wordt ook wel “single tab” genoemd. Simpelweg omdat het gedeelte wat het board in gaat bij Futures een enkele, langwerpige insert is.
Shop Futures
US Box
De meerderheid van alle single fins heeft een US Box in de tail. Dit is een finbox die langer is dan de vin zelf, zodat je de vin naar eigen wens naar voor of achter kan verplaatsen. De vin bevestig je aan de ene kant met metalen pinnetjes in de box en vervolgens gebruik je een schroef om deze in een metalen plaatje vast te schroeven.
Shop US Box
Vraag 2: Wat voor een Vin Setup (configuratie) zit er onder je board?
Er bestaan veel verschillende soorten boards en veel van deze boards komen met een op voorhand bedachte vin configuratie.
Soms kan je ook zelf kiezen wat je onder je board wilt doen. Daarom is het goed om te weten welke verschillende setups er zijn en waar ze voor zorgen.
De volgende 5 vin configuraties zijn de meest voorkomende:
Single Fin | Twin Fin | Thruster (Tri Fin) | Quad fin | 5-fin
Single Fin
Een Single fin zorgt voor functie 1: stabiliteit. Deze configuratie zit vaak onder boards met een lange rail (bijvoorbeeld longboards). Deze boards hebben door de lange rail van zichzelf al veel grip en heeft daarom functie 2 minder nodig. Ook zorgt de single fin voor een goed draaipunt (pivot point). Omdat die lange rails moeilijk te draaien zijn kan je het draaipunt achter bij de tail goed gebruiken om je board omheen draaien.
Klik hier voor mooie single fin longboards. Er zijn ook mooie
mid-length boards met een single fin.
Twin Fin
Twin fins hebben twee redelijk grote vinnen aan de zijkant van het board en deze zijn beide ge-foiled. De foil van de vinnen zorgt voor zijwaartse druk en geeft je extra grip bij de rails. Daarom zitten Twin fins vaak onder boards met een korte rail lijn of boards die erg rond zijn en weinig effectieve rail in het water hebben (om zo het board van extra grip te voorzien). Omdat er geen vin in het midden van het board zit (en dus geen weerstand), kan het water gemakkelijk onder het board door waardoor het board snelheid genereert. Je mist hierdoor wel de controle van de middelste vin.
Inspiratie hiervoor kwam vanuit de Paipo vinnen (klassieke Hawaiiaanse bodyboards). Bob Simmons heeft ze in de 50’s al gebruikt, maar uiteindelijk zijn mede door Mark Richards (die er 2 wereldtitels op haalde in de 70’s) twin fins uitgegroeid tot een fenomeen.
Shop Twin Fin's
2+1
Met een traditionele 2+1 setup wordt bedoeld dat je naast een single fin nog 2 kleine zijvinnen hebt die je extra hold en controle geven. hierdoor kan je het gevoel van je single fin veranderen of een kleinere vin in je middelste box plaatsen.
Tegenwoordig heb je ook fin setups waar met 2+1 bedoeld wordt dat je bij een twin fin set een kleine trailer (middelste) vin hebt. Dit geeft je een mooie blend van een twin fin met een Thruster setup.
Klik hier voor mooie 2+1 opties.
Thruster (Tri-Fin)
De Thruster wordt gezien als “the best of both worlds”. Stabiliteit en de pivot van de midden vin, maar ook de grip van een twin fin. De zijvinnen bij een Thruster zijn kleiner dan bij een twin-fin, omdat de middelste vin voor extra stabiliteit en controle zorgt.
De thruster is groot geworden door Simon Anderson, die een oplossing zocht voor zijn bouw en krachtig surfen in kleine golven op de wereldtour. Hij kwam een local tegen in Narrabeen, die een kleine midden vin gebruikte als stabilisator. Het concept sprak hem aan en hij maakte zijn eigen versie met 3 gelijke vinnen. Toen hij vervolgens op het wereldtoneel liet zien wat er mogelijk mee was, had hij iedereen om.
De Thruster is op het moment de vin configuratie die het meest gesurft wordt en heeft daarom het meest uitgebreide aanbod.
Shop Thrusters
Quad Fin
De Quad fin configuratie werkt ongeveer hetzelfde als de Twin fin maar zijn er 2 in plaats van 1 vinnen bij elke rail. Daarom werken Quads ook heel goed op een board met een korte rail lijn of boards die erg rond zijn en weinig effectieve rail in het water hebben.
Ook werken Quads goed in heftige golven en situaties waarbij snelheid (omdat je geen midden vin hebt) en grip aan de rail gewenst is.
Quads hebben meer controle en een beter draaipunt dan twin vins omdat er ruimte zit tussen de vinnen aan elke rail en daar water doorheen glijdt.
Shop Quad Fins
5 Fin
De 5 Fin setup komt tegenwoordig veel voor door de flexibiliteit die het brengt. Als er 5 opties voor vinnen onder je board zitten, heb je de mogelijkheid om het board als Quad (door de buitenste 4 finboxen te gebruiken) te surfen, of als thruster (door de middelste en de 2 buitenste te gebruiken). Ook bestaan er boards die met 5 vinnen gesurft worden, zoals bijvoorbeeld sommige Bonzers.
Shop 5-fins
Vraag 3: Welke maat vin heb ik nodig?
Je weet dus nu het soort vin systeem wat er onder je board zit en naar wat voor een soort vin configuratie je op zoek bent. Nu gaan we naar een gevoeliger onderwerp...Wat is je gewicht?
Wees hier eerlijk in, het komt toch niet op Tinder te staan. De volgende tabel is een globale richtlijn en we moedigen iedereen aan om verschillende maten uit te proberen om er achter te komen wat het beste voor jou werkt. Je kan op de naam van de maat drukken om de mogelijkheden te bekijken.
|
Maat
|
Gewicht LBS
|
Gewicht KG
|
|
|
75 - 115lbs
|
35 - 52kg
|
Small
|
105lb - 155lb
|
47 - 70kg
|
|
|
145 - 180lbs
(bij Futures 145-195lbs)
|
65 - 80kg
(bij Futures 65-88kg)
|
|
|
165lbs+
(bij Futures 180lbs+)
|
75kg+
(bij Futures 80kg+)
|
* Dit geldt niet voor single fins, ga voor die maten naar het kopje ‘Single Fins’ bij vraag 4
Vraag 4: welke soort vin heb ik nodig?
Nu zijn we aangekomen bij een wat technischer gedeelte en duiken we wat dieper in het wilde westen van de vin geometrie. Hier kan je zo gek op gaan als je wilt, maar gelukkig hebben alle grote spelers binnen de vin systeem wereld het voor je versimpeld door bijv. hun vinnen in “families” onder te brengen. Futures geeft hun vinnen een “ride number” om het voor je te versimpelen.
Er zijn alleen veel merken die vinnen maken voor het FCS en Futures systeem die dat niet doen. Daarom is het wellicht goed om even in het diepe te duiken en wat meer te leren over alles wat er in een vin gaat.
Heb je hier geen zin in en wil je gewoon van de twee grootste merken zelf weten welke vin bij jou past? ga dan naar het kopje van FCS of Futures.
Vin maten en geometrie
Naast de verschillende configuraties heb je vinnen in enorm veel verschillende soorten en maten. Om je hierover te informeren en mee te helpen willen we je graag kennis laten maken met de verschillende elementen waar rekening mee gehouden wordt bij een vin: de Sweep (Rake), Toe, Base Length, Foil, Flex, Height en Cant.
Sweep
Met de Sweep of Rake van een vin wordt bedoeld met hoe ver de punt van de vin naar achter buigt ten opzichte van de base van de vin. Dit wordt gemeten in graden van de basis naar de punt van de vin.
Vinnen waarbij de punt ver weg buigt (en hierdoor een kleine rake heeft) geven je drive, stabiliteit en helpen je met grotere bochten.
Vinnen waarbij de punt minder ver naar achter weg buigt (en een grotere rake heeft), geven je de mogelijkheid om kortere bochten te maken. Dit kan je bijvoorbeeld helpen in kleinere, snelle golven om je board snel in kleine ruimtes te manoeuvreren.
Toe/Splay
De manier waarop je vinnen onder je board gepositioneerd zijn wordt bepaald door degene die het board maakt. Ze staan namelijk niet allemaal parallel aan elkaar. De midden vin staat zo goed als altijd recht in het midden van het board. De zijvinnen staan vaak onder een hoek, ten opzichte van het midden van het board. De hoek waarin ze staan tegenover het midden wordt de “toe” of “splay” genoemd. Als je zij vinnen onder een hoek staan komt er meer druk op de buitenkant van de vinnen te staan en zorgt dit voor meer reactievermogen.
Base (Length)
De base van de vin is het onderste gedeelte van de vin. Het is het gedeelte wat tegen het board aan zit en de lengte hiervan helpt je met het draaien van bochten. Vinnen met een langere base zullen je meer snelheid geven en je langere bochten laten maken. Als je graag kortere bochten maakt, kan je beter voor een vin gaan die een kortere base heeft.
Foil
Met de Foil van een vin wordt de vorm van de oppervlakte van de binnenkant en de buitenkant van de vin bedoeld. Een vin is bijvoorbeeld naar de voorkant en in het midden wat dikker en richting de achterkant heel dun. De foil van de vin beïnvloedt de manier waarop water onder je board door vloeit en daarmee de manier waarop je vinnen en je board reageren. Er zijn 4 verschillende soorten die het meest gebruikt worden: 50/50, flat foil, inside foil en 80/20.
Waar zo goed als elke midden vin een 50/50 foil heeft zit dat bij de zijvinnen anders, dus hierbij een korte uitleg van elke foil:
50/50
Deze foil houdt in dat de vin symmetrisch en bol aan beide kanten is. Het zit zo goed als altijd bij de midden vin en op single fins. Het zorgt voor evenredige vloeiing van water en stabiliteit.
Flat Foil
Vinnen met een flat foil hebben een bolle buitenkant van de vin (de kant die aan de kant van de rail van je board zit) en dan zit er een platte kant aan de binnenkant. Dit zit dus altijd op zijvinnen, en geven je een mooie balans tussen drive en hold.
Inside Foil
Als een vin een ‘inside foil’ heeft, heeft net als een flat foil een bolle buitenkant, maar zit er ook een kromming (of concave) aan de binnenkant. Deze kromming zorgt voor een efficiënte vloeiing van water en zorgt voor nog meer lift en hold maar behoudt wel zijn snelheid.
80/20
De 80/20 foil zit voornamelijk op Quad rear vinnen. Deze zijn (net als de 50/50 foil) bol aan beide kanten, alleen is de bolling aan de buitenkant van de vin (80% bij de rail) groter dan de bolling aan de binnenkant (20% aan de binnenkant).
Flex
De ‘Flex’ van een vin is de manier waarop de vin zijwaarts buigt. Deze Flexibiliteit wordt bepaald door de manier waarop en waarmee de vin opgebouwd is. Een flexibele vin buigt verder en geeft meer mee. Je kan hier iets makkelijker snelheid mee genereren maar reageren minder exact. Ze worden vaak gebruikt bij minder krachtige en vriendelijkere golven. Een stijvere vin buigt minder ver en geeft minder mee. Hierdoor reageert hij heel goed. Deze vinnen wordt vaak gebruikt in snelle en holle golven.
Tegenwoordig zijn vinnen van allerlei materialen gemaakt en kunnen ze hele specifieke “flexpatronen” creëren op een vin. Hierdoor kan een vin bijvoorbeeld stijf zijn bij de base (waardoor je wel veel hold hebt) en flexibel bij de top (waardoor je tail bij een bocht iets makkelijker los breekt om te glijden).
Height/Depth
Met de height en/of depth van een vin wordt de hoogte van de vin bedoeld. Dit wordt gemeten van de base naar het hoogste punt van de vin. Dus hoeveel centimeter of inch je aan vin in het water hebt liggen.
Hoe groter de vin, hoe meer hold je hebt bij bochten. Maar omdat je groter vinnen hebt, moet je dus ook groter vinnen draaien en kan het lastiger worden. Overigens kunnen grotere vinnen je ook helpen om meer snelheid te genereren als de golven niet krachtig genoeg zijn, omdat je meer oppervlakte aan vin hebt waar je tegenaan kan duwen.
Bij een kleinere vin heb je minder hold, en kan je je board makkelijker laten glijden.
Cant
De “cant” is de manier waarop de vin zijwaarts gekanteld is ten opzichte van het surfboard. Het wordt gemeten in de graden van een hoek. Een vin die rechtop staat is, heeft dus een cant van 90 graden en is lekker snel, maar moeilijker om mee te draaien. Een vin met grote cant (dus meer dan 90 graden is makkelijker te draaien maar langzamer.
De FCS Fin Family
FCS heeft zijn vinnen ingedeeld in 4 families:
Reactor, Performer, Accelerator en Carver.
Elk van deze families heeft eigen karakteristieken die ideaal zijn voor een bepaalde surf stijl en soort golven. In de onderstaande afbeelding zijn ze netjes beschreven.
Binnen deze families zitten meerdere modellen met eigen karakteristieken. Zo is per model bijvoorbeeld de technologie anders, die hem stijver of flexibeler maakt, waardoor de vin anders zal reageren. In het overzicht staan de verschillende technologieën en wat voor invloed ze hebben op de flexibiliteit en het reactievermogen van je vin.
Om een voorbeeld te geven, gebruiken we de normale Performer vin set in Neo Glass.
Het is dus een gebalanceerde fin met goede flow en respons voor veel verschillende condities (de Performer Family). Ook heeft hij behoorlijk wat flex en dus een vertraagde respons (Neo Glass).
Als je dezelfde vin (de normale Performer vin set) in Performance Core Carbon (PCC) zou nemen, dan heb je dus nog steeds een Gebalanceerd vin ontwerp voor veel verschillende condities. Het verschil zit hem dan in de PCC technologie waardoor je fin sneller reageert en minder flex heeft.
Een overzicht van welke vinnen onder welke familie vallen, vind je hieronder en alle opties die we hebben kan je
hier vinden.
Futures
Futures heeft natuurlijk zijn eigen systeem en gebruikt een Ride Number om aan te geven hoe de fin zal reageren en waar hij voor bedoeld is.
Op de schaal hieronder zie je dat de ride number je vertelt (op een schaal van 10 tot 1) of de vinnen bedoeld zijn om snelheid mee te genereren (Speed Generating/10) of Snelheid mee te controleren (Speed Control/1).
Vinnen aan de Speed Generating kant veren meer mee waardoor makkelijk snelheid kan genereren als de golven geen kracht hebben. Aan de andere kant heb je de vinnen die exacter reageren en je extra hold geven als de golven je die snelheid al geven.
Hun vuistregel is dan ook: “If you are pumping - Speed Generating, If the waves are pumping - Speed Control.”
De ride number is opgebouwd door een combinatie van flex, rake en foil, waarvan flex en rake het zwaarst meetellen. Bekijk alle vinnen die we hebben en hun ride numbers hier.
Extra Tips
- Zeker doen weet je het nooit en wees niet lui! Probeer verschillende vin setups in je board. Als je de keuze hebt om andere configuraties in je board te zetten, kan het je board een geheel nieuw gevoel geven.
- losse boards zullen betere drive hebben als ze een stijvere, grote fin hebben met meer sweep. Stijvere boards kun je daarentegen speelvoller maken door er een flexibelere fin in te zetten met minder sweep.
- Surfboards met wijde tails vragen vaak om een grotere vin.
